افراد مسافر، زنان باردار و شيرده، بيماران و همه افرادي که به هر دليلي نتوانسته‌اند در ماه رمضان روزه‌هاي خود را بجا آورند، اين گزارش را بخوانند.
به گزارش خبرنگار سلام لردگان، باشگاه خبرنگاران جوان؛ احکام مختلف پرداخت فطريه و قضا و کفاره روزه براي بيماران، زنان حائض، زنان باردار و شيرده، مسافران و غيره به تفصيل در اين گزارش آمده است.
احکام کفاره روزه از توضيح المسائل امام خميني(ره):
- كسي كه كفاره روزه رمضان بر او واجب است، بايد يك بنده آزاد كند يا به دستوري كه در مساله بعد گفته مي شود، دو ماه روزه بگيرد يا شصت فقير را سير كند يا به هر كدام، يك مد كه تقريبا ده سير است، طعام يعني گندم يا جو و مانند اينها بدهد، و چنانچه اينها برايش ممكن نباشد، هر چند مد كه مي تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد بايد استغفار كند، اگر چه مثلا يك مرتبه بگويد: «استغفرالله»، و احتياط واجب در فرض اخير آن است كه هر وقت بتواند، كفاره را بدهد.
- كسي كه مي خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد، بايد سي و يك روز آن را پي در پي بگيرد، و اگر بقيه آن پي در پي نباشد، اشكال ندارد.
- كسي كه مي خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد، نبايد موقعي شروع كند كه در بين سي و يك روز، روزي باشد كه مانند عيد قربان روزه آن حرام است.
- كسي كه بايد پي در پي روزه بگيرد، اگر در بين آن بدون عذر يك روز روزه نگيرد، يا وقتي شروع كند كه در بين آن به روزي برسد كه روزه آن واجب است،مثلا به روزي برسد كه نذر كرده آن روز را روزه بگيرد، بايد روزه ها را از سر بگيرد.
- اگر در بين روزهايي كه بايد پي در پي روزه بگيرد، عذري مثل حيض يا نفاس يا سفري كه در رفتن آن مجبور است، براي او پيش آيد، بعد از برطرف شدن عذر واجب نيست روزه ها را از سر بگيرد، بلكه بقيه را بعد از برطرف شدن عذر بجا مي آورد.
- اگر به چيز حرامي روزه خود را باطل كند، چه آن چيز اصلا حرام باشد مثل شراب و زنا، يا به جهتي حرام شده باشد مثل نزديكي كردن با عيال خود در حال حيض، بنا بر احتياط كفاره جمع بر او واجب مي شود، يعني بايد يك بنده آزاد كند و دو ماه روزه بگيرد و شصت فقير را سير كند، يا به هر كدام آنها يك مد كه تقريبا ده سير است گندم يا جو يا نان و مانند اينها بدهد، و چنانچه هر سه برايش ممكن نباشد، هر كدام آنها را كه ممكن است بايد انجام دهد.
- اگر روزه دار دروغي را به خدا و پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم نسبت دهد، كفاره جمع كه تفصيل آن در مساله پيش گفته شد بنابر احتياط بر او واجب مي شود.
- اگر روزه دار در يك روز ماه رمضان چند مرتبه جماع كند، يك كفاره براو واجب است، ولي اگر جماع او حرام باشد يك كفاره جمع واجب مي شود.
- اگر روزه دار در يك روز ماه رمضان چند مرتبه غير جماع كار ديگري كه روزه را باطل مي كند انجام دهد، براي همه آنها يك كفاره كافي است.
- اگر روزه دار جماع حرام كند و بعد با حلال خود جماع نمايد، يك كفاره جمع كافي است.
- اگر روزه دار كاري كه حلال است و روزه را باطل مي كند، انجام دهد،مثلا آب بياشامد، و بعد كار ديگري كه حرام است و روزه را باطل مي كند انجام دهد، مثلا غذاي حرامي بخورد، يك كفاره كافي است.
- اگر روزه دار آروغ بزند و چيزي در دهانش بيايد، چنانچه عمدا آن را فرو ببرد، روزه اش باطل است و بايد قضاي آن را بگيرد و كفاره هم بر او واجب مي شود، و اگر خوردن آن چيز حرام باشد، مثلا موقع آروغ زدن خون يا غذايي كه از صورت غذا بودن خارج شده به دهان او بيايد و عمدا آن را فرو برد، بايد قضاي آن روزه را بگيرد، و بنابر احتياط كفاره جمع هم بر او واجب مي شود.
- اگر نذر كند كه روز معيني را روزه بگيرد، چنانچه در آن روز عمدا روزه خود را باطل كند، بايد يك بنده آزاد نمايد، يا دو ماه پي در پي روزه بگيرد،يا به شصت فقير طعام دهد.
- اگر به گفته كسي كه مي گويد مغرب شده افطار كند، و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا و كفاره بر او واجب مي شود. ولي اگر خبر دهنده عادل بوده،فقط قضاي آن روزه واجب است.
- كسي كه عمدا روزه خود را باطل كرده، اگر بعد از ظهر مسافرت كند، يا پيش از ظهر براي فرار از كفاره سفر نمايد، كفاره از او ساقط نمي شود، بلكه اگر قبل از ظهر مسافرتي براي او پيش آمد كند، بنابر احتياط كفاره بر او واجب است.
- اگر عمدا روزه خود را باطل كند، و بعد عذري مانند حيض يا نفاس يا مرض براي او پيدا شود، كفاره بر او واجب نيست.
- اگر يقين كند كه روز اول ماه رمضان است، و عمدا روزه خود را باطل كند،بعد معلوم شود كه آخر شعبان بوده، كفاره بر او واجب نيست.
- اگر انسان شك كند كه آخر رمضان است يا اول شوال، و عمدا روزه خود را باطل كند، بعد معلوم شود اول شوال بوده، كفاره بر او واجب نيست.
- اگر روزه دار در ماه رمضان با زن خود كه روزه دار است جماع كند، چنانچه زن را مجبور كرده باشد، كفاره روزه خودش و روزه زن را بايد بدهد، و اگر زن به جماع راضي بوده، بر هر كدام يك كفاره واجب مي شود.
- اگر زني شوهر خود را مجبور كند كه جماع نمايد، يا كار ديگري كه روزه را باطل مي كند انجام دهد، واجب نيست كه كفاره روزه شوهر را بدهد.
- اگر روزه دار در ماه رمضان با زن خود كه روزه دار است جماع كند،چنانچه به طوري زن را مجبور كرده باشد كه از خود اختياري نداشته باشد، و در بين جماع زن راضي شود، بايد مرد دو كفاره و زن يك كفاره بدهد، و اگر با اراده و اختيار عمل را انجام دهد، اگرچه مجبورش كرده باشد، مرد بايد كفاره خودش و زن را بدهد.
- اگر روزه دار در ماه رمضان با زن روزه دار خود كه خواب است جماع نمايد،يك كفاره بر او واجب مي شود، و روزه زن صحيح است و كفاره هم بر او واجب نيست.
- اگر مرد زن خود را مجبور كند كه غير جماع كار ديگري كه روزه را باطل مي كند بجا آورد، كفاره زن را نبايد بدهد، و بر خود زن هم كفاره واجب نيست.
- كسي كه به واسطه مسافرت يا مرض روزه نمي گيرد، نمي تواند زن روزه دار خود را مجبور به جماع كند، ولي اگر او را مجبور نمايد، بنابر احتياط بايد كفاره اش را بدهد.
- انسان نبايد در بجا آوردن كفاره كوتاهي كند، ولي لازم نيست فورا آن را انجام دهد.
- اگر كفاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را بجا نياورد، چيزي بر آن اضافه نمي شود.
- كسي كه بايد براي كفاره يك روز شصت فقير را طعام بدهد، اگر به شصت فقير دسترسي دارد، نبايد به هر كدام از آنها بيشتر از يك مد كه تقريبا ده سير است طعام بدهد، يا يك فقير را بيشتر از يك مرتبه سير نمايد، ولي چنانچه انسان اطمينان داشته باشد كه فقير طعام را به عيالات خود مي دهد يا به آنها مي خوراند، مي تواند براي هر يك از عيالات فقير اگرچه صغير باشند يك مد به آن فقير بدهد.
- كسي كه قضاي روزه رمضان را گرفته، اگر بعد از ظهر عمداً كاري كه روزه را باطل مي كند انجام دهد، بايد به ده فقير هر كدام يك مد كه تقريبا ده سير است طعام بدهد، و اگر نمي تواند بنابر احتياط واجب بايد سه روز پي در پي روزه بگيرد.
قضا و کفاره روزه زنان باردار چگونه است؟
آيت‌الله خامنه‌اي:
پرسش: زني در دو سال متوالي در ماه مبارک رمضان حامله بوده و قدرت روزه گرفتن در آن ايام را نداشته است، ولي در حال حاضر توانايي روزه گرفتن را دارد، حکم او چيست؟ آيا کفّاره جمع بر او و اجب است يا فقط قضاي آن را بايد به جا آورد؟ تأخير او در قضاي روزه چه حکمي دارد؟
پاسخ: اگر بر اثر عذر شرعي روزه ماه رمضان را نگرفته، فقط قضا بر او واجب است، و در صورتي که عذر او در خوردن روزه خوف از ضرر روزه بر جنين يا کودکش بوده، بايد علاوه بر قضا، براي هر روز يک مد طعام به عنوان فديه بپردازد، و اگر قضا را بعد از ماه رمضان تا ماه رمضان سال بعد، بدون عذر شرعي به تأخير انداخته، فديه ديگري هم بر او واجب است يعني بايد براي هر روز يک مد طعام به فقير بدهد و در صورتي که عذر او خوف ضرر براي خودش بوده، حکم ساير موارد خوف ضرر را دارد که در صورت استمرار اين خوف تا ماه رمضان سال بعد، قضا از وي ساقط است و فقط فديه (يک مد طعام) بر او واجب است.
آيت الله سيستاني:
پرسش: زني که به علت زايمان نتواند روزه بگيرد چه مقدار بايد کفاره بدهد؟
پاسخ: فقط قضاء مي کند.
پرسش: روزه‌هايي که از زمان بارداري تا پايان شيردهي قضا دارم را چگونه بايد ادا نمايم؟ آيا در صورت ناتواني جسمي بايد همه آنها را بگيرم؟
پاسخ: مقداري را که توانايي داريد بايد قضا کنيد.
پرسش: زن باردار آيا مي تواند روزه بگيرد در صورتي که دکتر به آن گفته ضرر دارد؟
پاسخ: زنى که زائيدن او نزديک است (ماه هاي هشت و نه) و روزه براى خودش يا حملش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست ولي بايد بعدا آن را قضا کند و براى هر روز يک مُد طعام (۷۵۰ گرم نان يا ماکاروني يا آرد) بابت کفاره به فقير دهد.
واما زنى که در ماه هاي آخر بارداري نباشد (از ماه اول تا اخر ماه هفتم) اگر روزه براي او يا حملش ضرر داشته باشد يا اينکه سبب افتادن وي در مشقتي که عادتا قابل تحمل نيست گردد روزه بر او واجب نيست و بايد قضا نمايد و کفاره ندارد.
آيت‌الله مکارم شيرازي:
با توجه به سؤالهاي مکرر مقلّدين در خصوص قضا و کفارّه روزه براي بانوان در هنگام بارداري و شيردهي، خواهشمندم نظرتان را در مورد احتمالات ذيل بيان فرماييد.
1- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان براي خودش ضرر دارد و انجام قضاي آن تا سال بعد نيز براي خودش ضرر داشته-باشد؟
2- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان براي خودش ضرر دارد ولي انجام قضاي آن تا سال بعد، براي حمل و يا فرزندش ضرر داشته¬باشد؟
3- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان براي خودش ضرر دارد و قضاي آن را تا سال بعد بدون عذر بجا نياورد؟
4- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان براي حمل و يا فرزندش ضرر دارد ولي انجام قضاي آن تا سال بعد، براي خودش ضرر داشته¬باشد؟
5- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان براي حمل و يا فرزندش ضرر دارد و انجام قضاي آن تا سال بعد نيز براي حمل و يا فرزندش ضرر داشته باشد؟
6- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان براي حمل و يا فرزندش ضرر دارد و قضاي آن را تا سال بعد بدون عذر بجا نياورد؟
پاسخ: 1)قضا ساقط است و براي هر روز فقيري را اطعام مي کند.
2) بنابر احتياط قضاي آن روز را بجا مي آورد و براي هر روز فقيري را اطعام مي کند.
3 الي 5): قضاي آن روز را بجا مي آورد و براي هر روز فقيري را اطعام مي کند.
6 قضاي آن روز را بجا مي آورد و براي هر روز دو فقير را اطعام مي کند.
کفاره جمع در چه مواردي بر روزه‌داران واجب مي شود؟
- اگر شخص روزه دار به چيز حرامى روزه خود را باطل کند، چه آن چيز اصلاً حرام باشد؛ مثل شراب و زنا، يا به جهتى حرام شده باشد؛ مثل نزديکى کردن با عيال خود در حال حيض، بنابر احتياط کفاره جمع بر او واجب مىشود؛ يعنى بايد يک بنده آزاد کند و دو ماه روزه بگيرد و شصت فقير را سير کند، يا به هر کدام آنها يک مد که تقريباً ده سير است گندم يا جو يا نان و مانند اينها بدهد. و چنانچه هر سه برايش ممکن نباشد، هر کدام آنها که ممکن است بايد انجام دهد.
- اگر روزه دار دروغى را به خدا و پيغمبر(ص) نسبت دهد کفاره جمع بنا بر احتياط بر او واجب مىشود.
در مورد آزاد کردن بنده؛ چون در دنياي کنوني موضوعيت ندارد، در نتيجه اصلاً واجب نيست، چنان که از متن فوق (چنانچه هر سه برايش ممکن نباشد، هر کدام آنها که ممکن است) بر مي‌آيد.
قضا و کفاره روزه بيماران چگونه است؟
آيت الله خامنه اي:
سؤال: مادرم تقريباً سيزده سال بيمار بود و به همين دليل نميتوانست روزه بگيرد. من دقيقاً اطلاع دارم که علت روزه نگرفتن او احتياج به مصرف دارو بوده است، اميدواريم ما را راهنمايي فرماييد که آيا قضاي روزه‌ها بر او واجب است؟
جواب: اگر ناتوانى او از روزه گرفتن بر اثر بيمارى بوده، قضا ندارد.
سؤال: من از عينک طبي استفاده ميکنم و در حال حاضر چشمانم بسيار ضعيف است. هنگامي که به پزشک مراجعه کردم به من گفت که اگر براي تقويت چشمانم تلاش نکنم، ضعيفتر خواهند شد، بنا بر اين اگر از روزه ماه رمضان معذور باشم، چه وظيفهاي دارم؟
<div style="text-align: justify;" &d;"="">آيت الله سيستاني:
- اگر زن پيش از اذان صبح در ماه رمضان از حيض يا نفاس پاک شود و در غسل کوتاهي کند و تا اذان غسل نکند، و در تنگي وقت تيمم هم نکند ـ چنانچه گذشت ـ روزه آن روز را بايد تمام کند و قضا نمايد، ولي چنانچه کوتاهي نکند مثلاً منتظر باشد که حمام زنانه شود، اگرچه سه مرتبه بخوابد و تا اذان غسل نکند، و در تيمم کردن کوتاهي نکند، روزه او صحيح است.
- اگر زن در شب ماه رمضان پيش از اذان صبح از حيض يا نفاس پاک شود و عمداً غسل نکند، و اگر وظيفه‌اش تيمم است و تيمم ننمايد، روزه آن روز را بايد تمام کند و قضاي آن را نيز بگيرد. و در روزه قضاي ماه رمضان اگر عمداً غسل و تيمم را ترک کند ـ بنا بر احتياط واجب ـ نمي‌تواند آن روز را روزه بگيرد.
کفاره روزه‌هاي به عمد افطار شده چگونه است؟
آيت الله خامنه اي:
-شخصي كه با چيز حرام روزه‌اش را باطل كرده، كفاره‌اش شصت روز روزه و يا اطعام شصت مسکين است و احتياط مستحب انجام هر دو است.
- فردي كه در ماه مبارك رمضان از روي علم و عمد روزه‌ي خود را نگرفته يا آن را باطل نموده بايد ۶۰ روز روزه بگيرد (كه ۳۱ روز آن پي در پي باشد) و يا ۶۰ فقير را اطعام نمايد.
آيت‌الله سيستاني:
پرسش: حکم قضاي روزه‌هايي که عمداً گرفته نشده چيست؟
پاسخ: بايد روزه هايي را که نگرفتيد قضا کنيد و اگر کسي روزه ماه رمضان را به خوردن يا آشاميدن يا جماع يا استمناء يا باقي ماندن بر جنابت باطل کند ، در صورتي که بداند آن کار روزه را باطل مي کند، اضافه بر قضا ، کفاره هم بر او واجب مي‌شود . و همچنين - بنا بر احتياط واجب- نسبت به کسي که جاهل به حکم است ولي در جهل خود معذور نيست و مطمئن هم نيست يعني احتمال مي دهد که مبطل باشد.
و اما کسي که مساله را نمي داند و در جهل خود معذور است يا مطمئن است که آن کار روزه را باطل نمي کند کفاره بر او نيست ولي اگر مي داند مبطل است و نمي داند کفاره دارد بايد کفاره بدهد.
و در کفاره افطار روزه ماه رمضان، کافي است به شصت فقير غذا بدهد به هر کدام ۷۵۰ گرم گندم يا آرد يا نان و مانند آنها. و اگر مي دانست که بايد قضا کند و قضاي آن را يک سال به تأخير انداخت تا ماه رمضان بعد برسد بايد بابت هر روزعلاوه بر قضا ۷۵۰ گرم گندم، آرد يا نان را به يک فقير بدهد و اگر بيش از يک سال تأخير بياندازد کفاره تکرار نمي شود. و نسبت به قضا اگر در مقدار فوت شده شک داريد مقدار متيقن يعني کمتر کافي است.
آيا بر فردي که به علت مسافرت روزه نگرفته، قضا يا کفاره واجب مي‌شود؟
آيت الله خامنه اي:
سؤال: كسي كه در ماه رمضان مسافرت كرده، آيا علاوه بر قضا، بايد كفّاره هم بدهد؟
جواب: خير، تنها قضاي روزه‌ها واجب است و كفّاره ندارد؛ ولي اگر قضاي روزه‌ها را تا ماه رمضان سال بعد به تأخير اندازد، به جهت تأخير، بايد براي هر روز يك مدّ طعام كفّاره بدهد.
گفتني است؛ ميزان وجوهات شرعي اعلام‌شده از سوي پايگاه اطلاع‌رساني دفتر مقام معظم رهبري در سال 95، براي يک سال نماز قضا ۱۲،۰۰۰،۰۰۰ ريال، يک ماه روزه قضا ۸،۰۰۰،۰۰۰ ريال، کفاره يک روز قضاي روزه عمد (اطعام ۶۰ فقير) ۱،۲۰۰،۰۰۰ ريال، کفاره يک روز قضاي روزه عذر ۲۰،۰۰۰ ريال و حداقل فطريه براي هر نفر ۷۰،۰۰۰ ريال است.
فطريه را به چه افرادي مي‌توان داد؟/ آيا پرداخت زکات فطره مهمان واجب است؟
فطريه يا زکات فطره يکي از فروع دين اسلام و واجبات شرعي است که هر سال با فرا رسيدن عيد سعيد فطر پرداخت آن بر مسلمانان واجب مي‌شود. در روزهاي پاياني ماه مبارک رمضان و در آستانه عيد فطر استفاتائاتي از مراجع عظام تقليد در خصوص پرداخت فطريه منتشر مي‌شود.
آيت‌الله خامنه‌اي:
سؤال: پدرى كه زكات فطره نمىدهد، تكليف زن و فرزند او چه مىشود؟
جواب: بر آنان تكليفى نيست و لازم نيست فطره بدهند.
سؤال: اگر زن به جهت نياز شوهر، در تأمين مخارج زندگى كمك كند؛ چه كسى بايد زكات فطره آنها را بدهد؟
جواب: اگر زن نانخور شوهر محسوب شود، بايد شوهر در صورت توانايى زكات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نانخور شوهر و كس ديگرى نباشد، بايد خودش زكات فطرهاش را بدهد.
سؤال: زنى كه از تمكين شوهر خود دارى مىكند، آيا زكات فطره او از شوهرش برداشته مىشود؟
جواب: خير، بايد شوهرش زكات فطره او را بدهد؛ مگر آنكه نان خور شخص ديگرى باشد.
سؤال: ميهماني كه فقط شب عيد فطر به خانه انسان بيايد، تكليف فطرهاش چه مي‌شود؟ اگر ميهمان فطره خودش را بدهد، آيا از عهده صاحب خانه ساقط مي‌شود؟ اگر انسان شب عيد فطر ميهمان داشته باشد و صبح متوجه شود كه عيد بوده؛ آيا فطره آنها بر او واجب است؟
جواب: الف) فطره او بر عهده صاحب خانه نيست.
ب) در فرضي که نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده ميزبان ساقط مي‌شود.
ج) ناآگاهي از رؤيت هلال، تأثيري در حكم پرداخت فطره ندارد لكن گذشت كه فطره ميهمان يك شبه بر عهده خودش مي‌باشد.
سؤال: آيا پرداخت زكات فطره بر كسي كه توان مالي ندارد، واجب است؟
جواب: اگر فقير باشد، زكات فطره بر او واجب نيست و اگر سه كيلو گندم و مانند آن و يا قيمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زكات فطره بدهد و چنانچه افرادي تحت تكفل دارد، مي‌تواند آن را به قصد فطره، بين نفرات خانواده دست گردان كنند و بهتر است نفر آخر، آن را به كسي بدهد كه از خودشان نباشد.
سؤال: زكات فطره را بايد از قوت متعارف داد، يا قوت شرعي؟
جواب: اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اينها داده شود، كفايت ميكند و منحصر به قوت غالب نيست.
سؤال: مقدار فطره چقدر است؟
جواب: شخص بايد براي خودش و كساني كه نان خور او محسوب ميشوند، براي هر نفر سه كيلو از خوراك مردم (مانند گندم، جو، خرما، كشمش، برنج، ذرت و يا مانند اينها) و يا پول يكي از آنها را به مستحق بدهد.
سؤال: اگر شخص فطره را كنار بگذارد، مي‌تواند از آن استفاده كند و بعد به جاي آن مال ديگري بگذارد؟
جواب: خير، بايد همان را كه كنار گذاشته، براي فطره بدهد.
سؤال: زمان كنار گذاشتن فطره و پرداخت آن چه موقع است؟
جواب: بعد از اثبات حلول ماه شوال مي‌تواند آن را کنار بگذارد اگر نماز عيد فطر ميخواند، بنابر احتياط واجب بايد پيش از نماز پرداخت كند يا كنار بگذارد و اگر نماز عيد نميخواند، تا ظهر روز عيد فطر مهلت دارد.
سؤال: آيا جايز است پيش از ماه رمضان، فطره را به فقير داد؟
جواب: خير، كفايت نميكند؛ ولي مي‌تواند آن را به عنوان قرض به او بدهد و در روز عيد فطر، طلب خود را بابت فطره حساب كند.
سؤال: آيا جايز است زکات فطره را در شهر ديگري بدهيم؟
جواب: اگر در محل و شهر خودش مستحق پيدا نشود، مي‌تواند آن را به شهر ديگري ببرد.
آيت الله مکارم شيرازي:
سؤال: آيا زکات فطره را مى توان به سادات محترم داد؟
جواب: تنها زکات فطره سادات را به سادات نيازمند مى توان داد.
سؤال: مصرف زکات فطره براى درمان بيمارهاى بى بضاعت چه حکمى دارد؟
جواب: اشکالى ندارد.
سؤال: الف) آيا زکات فطره را مى توان در ساخت يا تعمير غسّالخانه، مساجد، مدارس و حسينيّه ها مصرف نمود؟
ب) آيا محلّه هاى فقيرنشين مى توانند در جشنهاى انقلاب، همانند 22 بهمن، زکات فطره مصرف نمايند؟
ج) محلّى که اکثريّت اهالى آن توانايى مالى ندارند، آيا مى توانند براى دست مزد کسى که زباله آنها را جمع آورى مى کند، از پول زکات فطره استفاده کنند؟
د) در روستايى که اکثريّتشان فقيرند، جلساتى از طرف دولت برگزار مى شود، يا مأمورين دولت به آن جا اعزام مى شوند، (مثل مأمورين صندوقهاى اخذ رأى) آيا مى توان براى غذاى آنها از زکات فطره هزينه کرد؟
هـ) اهالى روستايى فقير هستند. آيا مى توان از زکات فطره در کارهاى عام المنفعه چنين روستايى مصرف نمود؟
جواب: مصرف زکات فطره، بنابر احتياط واجب، فقط فقرا و مستمندان هستند; ولى از زکات مال مى توان در کارهاى دينى و فرهنگ دينى استفاده کرد.
سؤال: صرف زکات فطر ه در راه آزادى افراد فقيرى که بر اثر اشتباهاتى در زندان به سر مى برند، چه حکمى دارد؟
جواب: اشکالى ندارد.
سؤال: هرگاه ميزبان مقلّد حضرتعالى باشد، که فطر يّه کسى که فقط شب عيد را ميهمان اوست بر عهده ميزبان نمى داند، و ميهمان مقلّد مرجعى باشد که فطر يّه چنان شخصى را بر عهده ميزبان مى داند، تکليف فطر يّه ميهمان چيست؟
جواب: در فرض سؤال بر عهده هيچ کدام نيست.
سؤال: اينجانب پنج شب قبل از شب عيد ميهمان شخصى بودم. شب عيد را در منزل خود افطار کردم، و چند شب بعد از عيد را هم ميهمان آن شخص شدم. فطر يّه ام بر عهده کيست؟
جواب: بر عهده خود شماست; ولى احتياط آن است که از ميزبان خود براى پرداخت اين فطر يّه نيز اجازه بگيريد.
سؤال: زکات فط ه سربازى که نانخور دولت است بر عهده چه کسى است؟
جواب: بر دولت واجب نيست و اگر فقير است بر خود او نيز واجب نيست، امّا اگر غنى باشد احتياط آن است که خودش زکات را بپردازد.
سؤال: اگر شخصى هنگام غروب شب عيد فطر بيهوش باشد آيا زکات فطره از او ساقط است؟
جواب: بيهوش بودن باعث سقوط زکات فطر ه نمى شود.
سؤال: آيا بچه در شکم مادر که روح پيدا کرده است شامل فطر يه مي شود يا خير؟ وآيا چيزي بايد براي فطر يه ماه رمضان او کنار گذاشت يا خير؟
جواب: فطريه بر جنين درون شکم مادر واجب نمي شود.
آيت‌الله سيستاني:
پرسش: اگر قبل از عيد فطر شخصي از شهر خود به شهر ديگري برود و به خانه کسي برود ايا بايد فطريه خود را خودش بدهد يا صاحب خانه دهد؟
پاسخ: اگر در شب عيد در خانه او باشد و نان خور او حساب شود فطريه او با صاحب خانه است و اگر از نظر عرف نان خور او حساب نشود فطره او بر خودش واجب است.
پرسش: اگر فرد در شب عيد فطر زکات فطره را جدا کند اما سهواً گم شود يا خرج گردد وظيفه چيست؟
پاسخ: لازم است بدل آن را بدهند و بنابر احتياط واجب به نيت قربت مطلقه باشد.
پرسش: شخصي در غذاخوري بدون اطلاع قبلي که فردا روز عيد فطر است ميهماني داده ، بعد از اتمام ميهماني ثابت شده شب عيد فطر بوده است آيا زکات فطره ميهمانان بر ذمه ميزبان مي باشد ? اگر بر عهده ميزبان باشد آيا ميهمانان مي توانند از ميزبان وکالت بگيرند که زکات فطره را خودشان پرداخت کنند؟
پاسخ: زکات فطره ميهمانان در مورد سوال بر عهده ميزبان نيست.
پرسش: اگر در آخرين شب ماه رمضان شخصي سر زده به مهماني برود آيا زکات فطره او به عهده صاحبخانه است؟
پاسخ: فطريه مهمانى که پيش از غروب شب عيد فطر وارد شده ، و شب را نزد او مانده و ـ هر چند موقتاً ـ نان خور او حساب شود، بر او واجب است و همچنين ـ بنابر احتياط ـ اگر پس از غروب شب عيد فطر وارد شود و نان خور او شمرده شود، و اگر نه واجب نيست و کسي که تنها براى افطار شب عيد دعوت شده نان خور به حساب نميآيد ، وفطره اش بر صاحبخانه نيست.
انتهاي پيام/